Müzik Bölümü

Konu: Pop müzik devamı - 3 Çarş. Ağus. 06, 2008 1:12 pm

Türkiye'de
oturmuş bir müzik endüstrisinden söz etmek '70'li yıllar için pek olası
değil, Bu anlamda, Ali Kocatepe'nin kurduğu 1 Numara plak şirketi
önemli bir girişim. Ancak daha önemlisi, 1972 yılında Şanar Yurdatapan
ve Attila Özdemiroğlu'nun kurduğu, Türkiye'nin ilk prodüksüyon şirketi
olan ŞAT Yapım. Bünyesinde barındırdığı müzisyenlerin yanı sıra
dışarıya da iş yapan ŞAT Yapım, bir dönemin en önemli
organizasyonlarından birisi olan 1. Topluiğne Beste Yarışması'nın da
düzenleyicisi. TRT tarafından canlı olarak yayınlanan bu yarışma,
Türkiye'de düzenlenen geniş katılımlı ilk beste yarışması olması
açısından oldukça önemli. O dönemde can çekişmeye başlayan
'aranjman'lara vurulmuş son ve etkileyici darbe aynı zamanda. "Unutama
Beni" adlı Erol Tanır bestesine getirdiği yorumla birinciliği kazanan
Esmeray,Topluiğne bir başka kazanımı.
Aslında Topluiğne bir anlamda Eurovision provasıdır. TRT, bu yarışmaya
1975'ten itibaren katılma kararı almış ve çalışmalara başlamıştır.
Topluiğne'nin başarılı bir şekilde sonuçlanmasının ardından çalışmalar
hız kazanır. 1975 yılındaki ilk Eurovision'da ufak aksaklıklar yaşansa
da bu yarışma Semiha Yankı'nın galibiyetiyle sonuçlanır. Münir Ebcioğlu
bestesi "Seninle Bir Dakika", Stockholm'de 3 puan alır. Yine de
yarışmaya ilgi artar. Yıllarca en önemli müzik olaylarından sayılır
Eurovision.
'60'ların sonundan beri yaptığı plaklarla bir yerlere gelmeye çalışan,
bunu bir ölçüde başaran Erol Evgin, yanına `70'lerden bu yana müziğin
içinde olan besteci Melih Kibar'ı ve söz yazan Çiğdem Talu'yu alarak
1976'da yeni bir çalışmaya başlar. Bu üçlü kısa sürede ilk ürünlerini
verir: "İşte Öyle Bir Şey". Plak büyük başarı kazanınca arkası gelir.
"Bir de Bana Sor", "Sevdan Olmasa", "Etme Eyleme", "İçimdeki
Fırtına"... Böylelikle Türkiye'de popüler müziğin en başarılı ekip
çalışması başlar. Talu-Kibar ikilisinin şarkılarını sadece Erol Evgin
yorumlamaz; Tanju Okan, Füsun Önal, Hümeyra, Rezzan Yücel bu şarkıları
yorumlarlar ve büyük başarı kazanırlar. Türkiye'de popüler müziğe en
çok katkının yapıldığı dönemde en üretken ekip olarak dikkat çeker
Talu-Kibar-Evgin üçlüsü.
Aynı yıllarda Asu Maralman, Yeliz, Yeşim gibi sanatçılar da plaklarıyla
dikkat çekerler. Pop müziğin gerçekten popüler olduğu yıllardır
`70'ler. Ancak siyasi hareketlerin tırmanışı, dengelerin değişmesi ve
toplumsal muhalefetin güçlenmesi pop müziği de etkiler. Yıllardır
Anadolu kokulu çalışmalar yapan Cem Karaca, Selda, Edip Akbayram gibi
sanatçıların başını çektiği bir ekip, giderek sloganlaşan şarkılar
üretmeye başlar. Ali İzzet Özkan'dan Aşık Mahzuni'ye, Aşık İhsani'den
Ruhi Su'ya uzanan bir geniş kültürün üzerine sağlam yapıtarla inşa
edilen bu tür bir anda gelişir. Rahmi Saltuk, Sadri Gürbüz gibi
yorumcular 'iyi' çalışmalara imza atarken Timur Selçuk, yepyeni bir
çizgide yaptığı plakla bu türün en önemli isimlerinden biri haline
gelir.
Politik müziğin yükselişe geçmesi yeni yorumcuları ortaya çıkartırken
pop müziğin ünlü sesleri toplumsal mesajlar içeren şarkılar üretmeye
başlar: Metin Ersoy, İskender Doğan, Füsun Önal, Tanju Okan, Ali Rıza
Binboğa, Yeşim bunlardan birkaçıdır. 1974'te Yılmaz Güney'in "Arkadaş"
filminde adını duyuran Melike Demirağ, `70'lerin ikinci yarısında en
önemli yorumcu olarak dikkat çeker. Birbiri ardına yaptığı plaklarda
Şanar Yurdatapan şarkıları yorumlar. Şanar'ın ŞAT Yapım`dan ortağı
Attila Özdemiroğlu da aynı yıllarda Zülfü Livaneli'ye yaptığı
düzenlemelerle ilgi çeker.
1980 askeri harekatı, her şey gibi pop müziği de duraklatır. Piyasa
krizdedir. Bir dönemin çok satan pop plaklarının yerini arabesk
plakları almıştır. `70'lerin sonundan itibaren ortalığı kaplayan kaset
furyası plak sektörünü vurmuş, kasetçilerin doldurduğu karışık kasetler
çok satar olmuştur.
Böylesi bir dönemde, dönemin tek televizyonu olan TRT, yeni insanları
ve türleri lanse etmeye başlar. Beş Yıl Önce On Yıl Sonra, bu yıllarda
kurulmuş uzun süreli olamayan bir topluluktur. Yıldırım Gürses'in "Hoş
Sada" çalışmalarıyla örneklediği 'Çoksesli Türk Hafif Sanat Müziği' de
yeni bir tür olarak ortaya çıkartılır. Bu tür, TRT tarafından
pompalanmış, bu pompalama başta etkili olmuş, sonrasında giderek
etkisini yitirmiştir. '68'in Altın Mikrofon birincisi, '70'lerin en
popüler bestecisi Yıldırım Gürses bunun ardından bir suskunluk dönemine
girer. Bu suskunluğunu 1999'da yaptığı ikili bir albümle bozar.
Bu kısır ortarnda, yine de iyi çalışmalar üretilir. Fikret Kızılok'un
"Zaman Zaman"ı, Erkin Koray'ın ''70'Ii yıllara bir selam gönderdiği
"İlla ki"si ve Ergüder - Nur Yoldaş ikilisinin unutulmaz "Sultan-ı
Yegah"ı bu dönemin çalışmalarıdır. Özellikle "Sultan-ı Yegah" büyük ses
getirir. `70'lerde kurduğu orkestrayla önemli çalışmalara imza atan,
doğu-batı sentezini oluşturma uğrunda ciddi çabaları olan Ergüder
Yoldaş, 1982'de yaptığı bir albümle o güne dek yaptıklarına son noktayı
koyar. O dönemki eşi Nur Yoldaş'ın yorumladığı ve önemli müzisyenlerin
katılımıyla oluşturulan albüm, hemen tüm şarkılarıyla dillere yerleşir.

Ama o yıllarda asıl `patlamayı', dönemin 'genç' grubu Mazhar Fuat Özkan
yapar. 1984'te yayınlanan "Ele Güne Karşı Yapayalnız", bir anda her
yerde çalınan, dinlenen bir albüm haline gelir. Aynı yıl yayınlanan iki
albüm, Sezen Aksu'nun arabesk motiflerle dolu "Sen Ağlama" ve Zülfü
Livaneli'nin `ip'lerin duyarlılığından çok uzakta bambaşka dünyalara
doğru yelken açtığı "Ada" albümleri de ciddi satış rakamlarına ulaşınca
piyasa yeniden 'pop' yapıtlarını desteklemeye başlar.
Bu dönemde, Mazhar Fuat Özkan'ın kazandığı başarının da etkisiyle Grup
Gündoğarken'le başlayan, Yeni Türkü, Ezginin Günlüğü gibi düzeyli
sentez gruplarına ulaşan bir gruplar patlaması yaşanır. Gündoğarken yaz
aşklarını anlatır, Yeni Türkü popüler Yunan Şarkıları üzerine
yazdıkları sözlerle sivrilirken Ezginin Günlüğü, daha çok üniversite
çevrelerinde dinlenen 'elit' bir topluluk olarak yükselir.Yine aynı
zamanlarda, İstanbul'da kurulan bir başka topluluk, Grup Yorum, darbe
sonrasında `unutulan` bambaşka duyarlılıkları hatırlatır, birbiri
ardına yaptığı albümlerle özellikle '80'lerin ikinci yarısına damgasını
vuran topluluk haline gelir.
'70'lerde yaptığı iki 45'lik plakla müzik hayatına atılan Nejat
Yavaşoğulları ise, kurduğu yeni grubu Bulutsuzluk Özlemi ile bambaşka
bir hattın kapısını açar. '80 sonrasında, 1989'da yaptıkları ikinci
aIbümleri "Uçtu Uçtu"nun büyük başarı kazanması, Bulutsuzluk Özlemi'ni
müstesna bir yere oturtur. "Uçtu Uçtu", bu anlamda önemli bir albümdür.
Yol açıcı, gerektiğince protest ve rnüzikal seviyesi oldukça
yüksekte...
Bulutsuzluk Özlemi'nin açtığı hattan ilerteyen başka gruplar ilerleyen
dönemde oluşacak Türkçe rock patlamasının öncüleridir. O kadar ki,
`70'lerin efsane grupları Moğollar ve Üç Hürel yeniden bir araya
gelirler ve '90'lu yıllarda söz sahibi olan gruplar arasına girerler.
'70'li yılların sonuna doğru yaptığı bir 45'lik ve '80 sonrasında
yaptığı kimi çalışmalarla adından söz ettiren Kayahan, 1991'de yaptığı
"Yemin Ettim" adlı albümüyle çok büyük bir satış rakamına imza atar.
'80'lerin ilk yarısında Atila Özdemiroğlu'nun önce Sezen Aksu'nun
"Firuze"si sonra Nükhet Duru'nun "Sevda"sı ile girişdiği deneyin yıllar
sonra ortaya çıkan bir yankısıdır "Yemin Ettim'. Arabesk ve pop
flörtünün de başlangıcıdır.
Kayahan'ın ilerlediği hattın, sonradan "özgün" olarak anılacak müzik
türüne de yansımaları ortaya çıkar; Ferhat Tunç ve Ahmet Kaya,
yaptıkları 'politik' şarkılarda arabesk tınıları alabildiğine
kullanarak geniş kitlelere hitap etmeyi başarırlar. Ahmet Kaya giderek
bir fenomen haline gelir. Onca yıpratma ve yok etme politikasına rağmen
yıllarca dimdik ayakta durur ; albümleri çıktığında hep çok satar.
'90'Iı yılların müziği türlerin birbiri içine geçtiği, değişik
denemelerin ortalarda dolandığı garip bir karışımdır. 1991 yılında
"Abone" ile başlayan 'pop' şarkıları devri hızla artan ürünlerin
piyasayı doldurmasıyla engellenemez bir hal alır. Sezen Aksu'nun "Hadi
Bakalım", Nilüfer'in "Şov Yapma" şarkıları diskolarda çalınmaya başlar.
Birbiri ardına 'yeni' şarkılar ve şarkıcılar çıkar piyasaya. Sezen
Aksu'nun yetiştirdiği insanlar da birbiri ardına albüm yapar. Sertab
Erener ve Levent Yüksel, önemli çalışmalara imza atar. '90'Iarın son
fenomeni, Tarkan, Sezen Aksu imzalı şarkılarla adından söz ettirir,
Avrupa'ya açılır ve bir dünya starı olma yolunda önemli adımlar atar.
Bu dönemlerde türküler ve 'Anadolu-rock' yeniden moda olur. '70'lerin
Anadolu-pop akımının ve bu akımı yaratanların saflığının çok uzağında,
tümüyle ticari düşünülerek ortaya çıkan bir 'moda'dır bu, Murat
Göğebakan, Haluk Levent gibiler Cem Karaca gibi söyleyerek kendilerine
bir hayran kitlesi oluştururlar, Özlem Tekin, Şebnem Ferah, Sibel Tüzün
gibi şarkıcılar, Bulutsuzluk Özlemi'nin açtığı hatta ilerlerler.
Oldukça da başarılı da olurlar.

Kullanıcı İmzası

[99]Administrator · Konu: Geri: Pop müzik devamı - 3 Cuma Ağus. 15, 2008 9:59 pm

paylaşım için saolll...

Kullanıcı İmzası

Konu: Geri: Pop müzik devamı - 3 C.tesi Ağus. 23, 2008 1:57 pm

saol abla

Kullanıcı İmzası

Müzik Bölümü

Türkce Müzik

Pop müzik devamı - 3

Pop müzik devamı - 3